Điểm báo ngày 09/03/2023

I. Vấn đề về trái phiếu doanh nghiệp

1. Báo Lao động (9/3) có bài “Hoán đổi trái phiếu lấy bất động sản: Còn băn khoăn định giá” cho biết: Quy định mới của Chính phủ về tháo gỡ cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp tại Nghị định 08, trong đó có trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản (BĐS), được cho là giải pháp tình thế gỡ khó cho thị trường nhưng khi thực hiện lại không đơn giản.

Theo như phản ánh của một số nhà đầu tư, các quy định như: cho phép doanh nghiệp thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác; doanh nghiệp được kéo dài kỳ hạn trái phiếu tối đa không quá 2 năm… chủ yếu “dễ thở” cho doanh nghiệp. Một chuyên gia tài chính cũng cho biết, quy định về việc cho phép doanh nghiệp đàm phán với trái chủ để trả nợ trái phiếu bằng tài sản mà hiện chủ yếu doanh nghiệp BĐS muốn trả nợ bằng sản phẩm của họ là BĐS trong các dự án.

Vấn đề được các chuyên gia nêu ra là tài sản trả nợ thay được định giá bao nhiêu, có hợp lý hay không. Tiếp đó, nếu dự án vẫn chưa hoàn thiện thì doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính tiếp tục thực hiện dự án và bàn giao theo đúng cam kết hay không, nếu chậm bàn giao thì quyền lợi nhà đầu tư thế nào?

2. Báo Tiền phong (8/3) có bài “Nghị định 08 không phải ‘đũa thần’, áp lực đáo hạn trái phiếu còn lớn”; Vietnamnet (9/3) có bài “Gỡ khó trái phiếu, nhà đầu tư đã bị tổn thương, cần thời gian 'chữa lành'” cho biết: Chuyên gia cho rằng, những tác động từ Nghị định 08 chưa thể "vực dậy" thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong lúc niềm tin của nhà đầu tư suy giảm. Để thị trường có thể phục hồi, sẽ cần thêm nhiều giải pháp đồng bộ khác. Trong nửa năm tới, áp lực trái phiếu đáo hạn sẽ tăng mạnh. Để thị trường sôi động trở lại, điều quan trọng là phải chờ nhà đầu tư lấy lại được niềm tin.

II. Vấn đề về chứng khoán

3. Báo Tiền phong (8/3) có tin “Chứng khoán tăng 3 phiên liên tiếp”; Người lao động (9/3) có tin “Chứng khoán trong nước tăng điểm tích cực”; VnExpress (8/3) có tin “Chứng khoán tăng phiên thứ ba liên tiếp”; Sài Gòn giải phóng (8/3) có tin “Cổ phiếu đảo chiều tăng mạnh, VN-Index tăng gần 12 điểm” cho biết: Phiên giao dịch chứng khoán ngày 8/3 chứng kiến thị trường bật tăng ngày thứ 3 liên tiếp. VNIndex tăng tới 11,34 điểm, lên 1.049,18 điểm. Nổi bật nhất trên thị trường là nhóm cổ phiếu bất động sản, xây dựng khi sắc xanh chiếm áp đảo, nhiều mã bật tăng kịch trần với khối lượng tăng đột biến như DXG, DXS, LCG… Theo nhận định của một số công ty chứng khoán, nghị định mới về trái phiếu vẫn là động lực tăng trưởng giúp thị trường đi lên trong bối cảnh thiếu vắng thông tin tích cực.

4. Báo Người lao động (9/3) có bài “Sàn forex vẫn hoạt động rầm rộ” cho biết: Bất chấp những cảnh báo của cơ quan chức năng và việc nhiều người sập bẫy đầu tư chứng khoán quốc tế và giao dịch tiền tệ quốc tế (forex), các sàn giao dịch này vẫn liên tục chiêu dụ người dân tham gia bằng nhiều hình thức. Thậm chí, còn hoạt động rầm rộ hơn khi tổ chức sự kiện hoành tráng, hội nghị đầu tư để thu hút "nhà đầu tư".

III. Vấn đề về thuế, phí

5. Báo Kinh tế & Đô thị (9/3) có bài “Đề xuất “biệt đãi” thuế với ngành ô tô: Cần xem xét kỹ lưỡng” cho biết: Việc tiếp tục gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, gia hạn chính sách ưu đãi lệ phí trước bạ cho ngành ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước sẽ giúp kích cầu tiêu dùng, đồng thời khuyến khích sản xuất. Tuy nhiên, cũng cần phải xem xét kỹ lưỡng, vì Chính phủ cần cân đối ngân sách trong bối cảnh khó khăn chung hiện nay.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, để tăng cường sức mua nhằm phục hồi thị trường ô tô, duy trì và thúc đẩy hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, trên cơ sở đề xuất của các DN trong ngành và một số địa phương, đề nghị Chính phủ xem xét, chỉ đạo Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước phối hợp nghiên cứu, tiếp tục trình ban hành chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước trong năm 2023. Đồng thời tiếp tục ban hành chính sách ưu đãi lệ phí trước bạ cho ô ô sản xuất, lắp ráp trong nước trong thời hạn nhất định (6 tháng hoặc đến hết năm 2023).

Đưa ra quan điểm về vấn đề này, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, việc tiếp tục giãn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, giảm phí trước bạ với ngành ô tô cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Bởi, trước đó, Chính phủ cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho ngành này và giúp ngành phục hồi sau dịch. Tính chung cả năm 2022, thị trường ô tô đã có sự tăng trưởng tốt và đạt qua mốc 500.000 xe để thoát khỏi mác thị trường nhỏ.

Theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, đã làm sản xuất, kinh doanh là phải đóng thuế, các DN không thể lúc nào cũng đòi hỏi miễn giảm thuế. Bởi, trong bối cảnh khó khăn chung, ngành nào cũng muốn giảm, miễn thuế, thì ngân sách Nhà nước không thể “gánh” nổi. Chính phủ cần phải cân đối ngân sách, để xem xét mức giảm, gia hạn cho phù hợp, phải cân đối lợi ích DN, Nhà nước và người dân. Trước mắt cần xem xét ưu tiên miễn giảm cho một số ngành sản xuất khó khăn đặc biệt trước.

6. Báo Quân đội nhân dân (9/3) có bài “Xử lý những bất cập lớn của Luật Thuế thu nhập cá nhân”; Diễn đoàn doanh nghiệp (9/3) có bài “Bất cập giảm trừ gia cảnh” cho biết: Luật Thuế thu nhập cá nhân đã bộc lộ bất cập ngay từ khi còn là pháp lệnh Thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Trong đó, bất cập lớn nhất chính là mức giảm trừ cho người lao động và người phụ thuộc. Mức giảm trừ gia cảnh hiện không dựa vào mức sống tối thiểu, thu nhập bình quân đầu người, cũng không căn cứ vào mức lương tối thiểu chung và mức lương tối thiểu theo vùng. Điều vô lý nữa là mức lương tối thiểu theo 4 vùng chênh nhau gần 1,5 lần nhưng mức thu nhập khởi điểm đóng thuế và giảm trừ gia cảnh lại bằng nhau.

Thêm nữa, Luật Thuế TNCN hiện hành quy định, trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với mốc trước đó. Để cho ra mức giảm trừ gia cảnh 11 triệu đồng hiện nay, Bộ Tài chính đã lấy mức 9 triệu đồng nhân với tốc độ gia tăng chỉ số giá tiêu dùng của năm 2019 so với năm 2013 là 23%. Cách tính này đúng luật nhưng chưa phù hợp, chưa sát với thực tế cuộc sống. Do đó, cần phải tính toán thay đổi, một cách hợp lý hơn, chẳng hạn điều chỉnh ngay khi lạm phát từ 5-10% trở lên và tự động điều chỉnh vào ngày nào đó trên cơ sở công bố của Tổng cục Thống kê.

Theo Luật sư Trương Thanh Đức – Trưởng ban Tư vấn và phản biện chính sách, Hội các nhà Quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD), cần phải tính toán lại việc thu thuế TNCN theo hướng: Thứ nhất, không đánh thuế với nhóm người có thu nhập chỉ đủ đáp ứng nhu cầu thiết yếu. Thứ hai, thu thuế thấp với nhóm người có thu nhập đáp ứng được nhu cầu sống trung bình. Thứ ba, chỉ thu thuế cao đối với nhóm người có mức sống cao thật sự.

7. Báo Đầu tư (8/3) có tin “Đề xuất 8 mức thu phí sử dụng đường bộ đối với xe ô tô” cho biết: Bộ Tài chính vừa có Tờ trình số 22/TTr – BTC gửi Thủ tướng Chính phủ dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ. Dự kiến mức thu phí áp dụng cho ô tô (trừ xe ô tô của lực lượng quốc phòng, công an) chia làm 8 nhóm theo tải trọng và ghế ngồi của xe: từ 130.000 đồng/tháng đến 1.430.000 đồng/tháng; xe ô tô của lực lượng quốc phòng, công an chia làm 2 nhóm: xe ô tô con mức 1.000.000 đồng/năm; xe tải, xe khách: 1.500.000 đồng/năm.

Dự thảo Nghị định cũng đề xuất 5 trường hợp miễn phí gồm: Xe cứu thương, xe cứu hỏa, xe phục vụ tang lễ, xe chuyên dùng phục vụ lực lượng quốc phòng, công an.

8. Bản tin Thời sự 19h00 – VTV1 (8/3) đưa tin “Giảm 30% tiền thuê đất năm 2022” cho biết: Cuối tháng này là hết hạn nộp hồ sơ đến cơ quan thuế để được giảm 30% tiền thuê đất, thuê mặt nước năm 2022 theo Quyết định số 01 của Thủ tướng Chính phủ. Ngành thuế đang triển khai nhiều giải pháp để chính sách giảm thuế trên đến với tất cả đối tượng được thụ hưởng, hỗ trợ các doanh nghiệp và cá nhân có thêm nguồn lực phục hồi sản xuất kinh doanh.

Từ khi Quyết định 01 có hiệu lực đến khi hết hạn nộp hồ sơ để được giảm thuế chỉ kéo dài 2 tháng. Với sự chỉ đạo sát sao của Tổng cục Thuế, đến nay, chính sách này đã được 64 Cục thuế trên cả nước phổ biến đến các đối tượng được thụ hưởng.

Thời hạn không còn nhiều, ngành thuế khuyến cáo doanh nghiệp, cá nhân nếu gặp vướng mắc cần trao đổi trực tiếp với cơ quan thuế để hoàn thiện hồ sơ gửi đúng hạn để được thụ hưởng chính sách hỗ trợ của nhà nước.

9. Báo Hà Nội mới (9/3) đưa tin “Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền giai đoạn I đạt 136,2% kế hoạch” cho biết:  Tổng cục Thuế đã xây dựng lộ trình triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo 2 giai đoạn: Gia đoạn I từ ngày 15/12/2022 đến 31/3/2023; giai đoạn II từ ngày 01/4/2023. Trong đó ngành Thuế tập trung triển khai đối với các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến người tiêu dùng. Tính đến ngày 5/3, hơn 5.300 doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền thành công, đạt 136,2% so với kế hoạch giai đoạn I, với 920.077 hóa đơn điện tử được khởi tạo.

IV. Vấn đề về hải quan

10. Baochinhphu.vn (8/3) có tin “Thu nộp ngân sách nhà nước hơn 19 tỷ đồng từ kiểm tra sau thông quan”cho biết: Từ đầu năm đến 15/2/2023, toàn ngành Hải quan đã thực hiện kiểm tra sau thông quan 56 cuộc, trong đó có 20 cuộc tại trụ sở người khai hải quan, 36 cuộc tại trụ sở cơ quan Hải quan. Tổng số tiền ấn định thuế và xử phạt vi phạm hành chính là 37,74 tỷ đồng, đã thực thu vào ngân sách nhà nước số tiền là 19,51 tỷ đồng.

V. Vấn đề về kho bạc nhà nước

11. VTV.vn (8/3) có tin “Kho bạc Nhà nước thanh toán trên 213.879 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước” cho biết: Trong 2 tháng đầu năm, toàn hệ thống KBNN đã thực hiện phối hợp thu và kiểm soát các khoản chi ngân sách đảm bảo an toàn, đúng đối tượng thụ hưởng. KBNN đã phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan chỉ đạo các KBNN địa phương tập trung nhanh, đầy đủ, kịp thời các khoản thu vào NSNN.

Luỹ kế thu NSNN của năm 2023 tính đến hết tháng 2 đạt 358.256 tỷ đồng, bằng 22,1% dự toán (1.620.744 tỷ đồng). Trong công tác kiểm soát chi, toàn hệ thống KBNN đã kiểm soát, thanh toán 213.879,9 tỷ đồng vốn NSNN (bao gồm cả chi thường xuyên và chi đầu tư).

Hữu Nghĩa

Theo Trang tin điện tử Bộ Tài chính